Bảo hiểm trách nhiệm là một sản phẩm bảo hiểm bồi thường cho trách nhiệm pháp lý dân sự ( căn cứ trên quy định pháp luật dân sự hoặc tòa án/trọng tài có thẩm quyền) của người được bảo hiểm đối với bên thứ ba liên quan đến hoạt động nghề nghiệp, sản xuất kinh doanh, sản phẩm do người được bảo hiểm sản xuất, kinh doanh, phân phối, nghành nghề chuyên môn của người được bảo hiểm.
Trách nhiệm pháp lý dân sự: Là loại trách nhiệm pháp lý do Toà án hoặc các chủ thể khác áp dụng đối với những chủ thể vi phạm pháp luật dân sự thông qua việc áp dụng chế tài dân sự, chủ yếu là bồi thường thiệt hại trong hợp đồng hoặc ngoài hợp đồng.
Có thể định nghĩa một cách đơn giản nhất, bảo hiểm trách nhiệm là loại hình bảo hiểm mà theo đó, công ty bảo hiểm sẽ thay mặt và chi trả cho các khoản bồi thường thiệt hại về người và tài sản mà cá nhân hoặc tổ chức (người được bảo hiểm) vô ý gây ra cho một bên thứ ba.
Bên thứ ba là bất kỳ bên nào khác có thiệt hại được chứng minh là do lỗi vô ý của người được bảo hiểm và người được bảo hiểm phải chịu trách nhiệm pháp lý theo quy định pháp luật. Bên thứ ba được nhận diện như sau :
- Bên thứ nhất : Người được bảo hiểm/Cá nhân, tổ chức được bảo hiểm.
- Bên thứ hai : Công ty bảo hiểm.
- Bên thứ ba : Bất kỳ cá nhân, tổ chức khác bị tổn thất mà người được bảo hiểm có trách nhiệm pháp lý phải bồi thường.
Vai trò của nó không chỉ dừng lại ở việc chi trả tiền bồi thường. Tầm quan trọng của bảo hiểm trách nhiệm thể hiện ở ba khía cạnh cốt lõi:
- Bảo vệ tài sản doanh nghiệp: Trước một yêu cầu bồi thường lớn, doanh nghiệp có thể phải đối mặt với khủng hoảng tài chính, thậm chí là phá sản. Bảo hiểm trách nhiệm đứng ra như một bức tường thành, bảo vệ dòng tiền và tài sản cốt lõi của bạn.
- Duy trì uy tín và thương hiệu: Việc giải quyết các yêu cầu bồi thường một cách chuyên nghiệp và nhanh chóng thông qua bảo hiểm giúp duy trì niềm tin của khách hàng và đối tác, thể hiện sự chuyên nghiệp và có trách nhiệm của doanh nghiệp.
- Là điều kiện cần trong kinh doanh: Trong nhiều giao dịch, đặc biệt là với các đối tác lớn hoặc các dự án quốc tế, việc có hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm là một điều kiện bắt buộc để được tham gia ký kết.
3 Loại hình Bảo hiểm Trách nhiệm cốt lõi Doanh nghiệp cần biết
Tùy thuộc vào ngành nghề, sản phẩm và mô hình hoạt động, rủi ro trách nhiệm của mỗi doanh nghiệp sẽ khác nhau. Vì vậy, bạn sẽ cần đến những tấm lá chắn được thiết kế riêng. Dưới đây là 3 loại hình bảo hiểm trách nhiệm phổ biến và quan trọng nhất.
Các sản phẩm bảo hiểm trách nhiệm phổ biến
[ĐIỂM QUAN TRỌNG] Hiểu rõ “Cơ sở bồi thường” trong đơn bảo hiểm
Trước khi đi vào chi tiết từng loại hình, bạn cần nắm rõ một điều khoản cực kỳ quan trọng: Cơ sở bồi thường. Điều khoản này quy định thời điểm nào thì đơn bảo hiểm của bạn có hiệu lực chi trả. Có hai loại cơ bản:
Cơ sở “Sự cố phát sinh” (Occurrence Basis): Đơn bảo hiểm có hiệu lực tại thời điểm xảy ra sự cố sẽ chịu trách nhiệm bồi thường, bất kể khiếu nại được đưa ra khi nào. Đây là loại hình phổ biến cho các rủi ro dễ xác định thời gian xảy ra (như tai nạn, cháy nổ).
Cơ sở “Khiếu nại phát sinh hoặc gọi là khiếu nại được lập” (Claims-made Basis): Bồi thường cho các khiếu nại được lập chống lại Người được bảo hiểm và được Người được bảo hiểm thông báo công ty bảo hiểm trong thời hạn bảo hiểm ( hoặc thời hạn thông báo tổn thất) đối với các sự cố phát sinh tổn thất xảy ra sau/trong ngày hồi tối. Khiếu nại được lập trong thời hạn của đơn bảo hiểm nào thì thuộc phạm vi xem xét giải quyết của Đơn bảo hiểm đó.
Loại hình này thường áp dụng cho các rủi ro mà thiệt hại cần thời gian dài để biểu hiện (như tư vấn sai, lỗi thiết kế).
Việc hiểu rõ cơ sở bồi thường giúp bạn duy trì hợp đồng liên tục và tránh những khoảng trống không được bảo vệ.
Bảo hiểm trách nhiệm có nhiều loại hình sản phẩm khác nhau, mỗi loại có những phạm vi bảo hiểm nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Dưới đây là một số loại hình bảo hiểm phổ biển :
Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp – Dành cho các chuyên gia tư vấn
Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp (Professional Indemnity Insurance) là sản phẩm được thiết kế riêng để bảo vệ các chuyên gia và công ty cung cấp dịch vụ tư vấn.
- Đối tượng phù hợp: Bác sĩ, luật sư, kiến trúc sư, kỹ sư, công ty tư vấn (tài chính, quản lý, CNTT), công ty thiết kế, kiểm toán viên, và bất kỳ ai mà công việc của họ có thể gây ra thiệt hại tài chính cho khách hàng nếu có sai sót.
- Bảo vệ khỏi điều gì? Hợp đồng bảo hiểm này sẽ chi trả cho các yêu cầu bồi thường phát sinh từ những sai sót, sơ suất, thiếu sót, hoặc vi phạm không chủ ý trong quá trình hành nghề. Nó bao gồm cả chi phí pháp lý để bào chữa trước một vụ kiện.
- Ví dụ thực tế: Một công ty tư vấn công nghệ thông tin trong quá trình nâng cấp hệ thống đã vô tình cấu hình sai, làm toàn bộ dữ liệu kinh doanh của khách hàng bị mất. Khách hàng đã kiện và yêu cầu bồi thường thiệt hại do gián đoạn kinh doanh.
- Lưu ý quan trọng: Hầu hết các đơn bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp đều hoạt động theo cơ sở “Khiếu nại phát sinh” (Claims-made). Điều này có nghĩa là bạn phải duy trì hợp đồng liên tục để được bảo vệ, ngay cả khi đã ngừng cung cấp dịch vụ cho khách hàng đó.
Xem Thêm : Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp là gì ?
Bảo hiểm trách nhiệm công cộng – Dành cho doanh nghiệp có địa điểm kinh doanh
Bất kỳ doanh nghiệp nào có sự tương tác trực tiếp với công chúng tại một địa điểm cụ thể đều cần đến bảo hiểm trách nhiệm công cộng (Public Liability Insurance).
- Đối tượng phù hợp: Nhà hàng, khách sạn, quán cà phê, cửa hàng bán lẻ, siêu thị, văn phòng có khách hàng lui tới, nhà xưởng, công ty tổ chức sự kiện, đơn vị thi công xây dựng…
- Bảo vệ khỏi điều gì? Nó bảo vệ doanh nghiệp trước các trách nhiệm pháp lý phát sinh do tai nạn bất ngờ gây thiệt hại về sức khỏe, tính mạng, và tài sản cho bên thứ ba (khách hàng, đối tác, người qua đường) tại địa điểm kinh doanh hoặc khu vực hoạt động của doanh nghiệp.
- Ví dụ thực tế: Một khách hàng bị trượt ngã trên sàn nhà vừa lau còn ướt tại một siêu thị và bị gãy tay, phải nhập viện điều trị. Siêu thị phải đối mặt với yêu cầu bồi thường chi phí y tế và tổn thất thu nhập của vị khách đó.
- Lưu ý quan trọng: Bảo hiểm trách nhiệm công cộng thường được cung cấp theo cơ sở “Sự cố phát sinh” (Occurrence). Điều này giúp bảo vệ doanh nghiệp trước những tai nạn xảy ra trong thời hạn hợp đồng, dù khiếu nại có thể được đưa ra nhiều năm sau đó.
Xem Thêm : Bảo hiểm trách nhiệm công cộng
Bảo hiểm trách nhiệm sản phẩm – Dành cho nhà sản xuất và phân phối
Nếu doanh nghiệp của bạn tham gia vào chuỗi cung ứng, từ sản xuất đến bán lẻ một sản phẩm hữu hình, thì bảo hiểm trách nhiệm sản phẩm (Product Liability Insurance) là không thể thiếu.
- Đối tượng phù hợp: Các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, phân phối, bán buôn và bán lẻ tất cả các loại sản phẩm hàng hóa.
- Bảo vệ khỏi điều gì? Bảo vệ doanh nghiệp trước các trách nhiệm pháp lý đối với những thiệt hại về người và tài sản do sản phẩm có khuyết tật, không an toàn hoặc thiếu thông tin cảnh báo gây ra cho người tiêu dùng.
- Ví dụ thực tế: Một công ty sản xuất đồ gia dụng tung ra thị trường một lô ấm đun nước siêu tốc bị lỗi bộ phận tự ngắt, gây ra chập điện và hỏa hoạn tại nhà của một số khách hàng. Công ty phải đối mặt với các vụ kiện đòi bồi thường thiệt hại tài sản và sức khỏe.
- Lưu ý quan trọng: Tương tự như bảo hiểm công cộng, bảo hiểm trách nhiệm sản phẩm cũng thường hoạt động theo cơ sở “Sự cố phát sinh” (Occurrence), đảm bảo doanh nghiệp được bảo vệ khỏi các sản phẩm đã bán ra trong quá khứ.
Xem Thêm : Bảo hiểm trách nhiệm sản phẩm
Lựa chọn giải pháp Bảo hiểm trách nhiệm phù hợp
Việc xác định đúng rủi ro là bước đầu tiên và quan trọng nhất để lựa chọn tấm lá chắn phù hợp. Một công ty tư vấn thiết kế có thể chỉ cần bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp, nhưng một nhà hàng vừa có địa điểm kinh doanh, vừa bán thực phẩm mang đi có thể cần kết hợp cả bảo hiểm trách nhiệm công cộng và bảo hiểm trách nhiệm sản phẩm.
Việc trang bị bảo hiểm trách nhiệm không phải là một khoản chi phí, mà là một khoản đầu tư chiến lược để đảm bảo sự phát triển bền vững. Nó mang lại sự an tâm để bạn tập trung vào điều mình làm tốt nhất: phát triển kinh doanh và phục vụ khách hàng.
Đừng để một rủi ro bất ngờ đánh sập sự nghiệp bạn đã dày công xây dựng. Hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được các chuyên gia tư vấn về một giải pháp bảo hiểm trách nhiệm được “may đo” riêng, phù hợp nhất với mô hình kinh doanh của bạn!
Xem Thêm : Bảo hiểm trách nhiệm dân sự là gì?
Ví dụ về bảo hiểm trách nhiệm:
Điều 584: Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại ( Luật dân sự 2015)
- Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm , uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ Luật này, luật khác có liên quan quy định khác.
- Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.
Sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép.
Ví dụ 1 : Nhà của A được xây dựng, đang sử dụng bình thường và không có dấu hiệu hư hỏng. Một cơn lốc xoáy bất chợt, không được dự báo đã cuốn mái nhà của A vào người đi đường gây thiệt hại. Trưởng hợp này là sự kiện bất khả kháng nên A không phải chịu trách nhiệm bồi thường.
Ví dụ 2 : Có thông tin bão, A đã tiến hành các biện pháp phòng chống bão theo hướng dẫn của cơ quan chức năng địa phương. Tuy nhiên, cơn bão quá mạnh đã làm tốc mái nhà của A và gây thiệt hại cho người đi đường. Trường hợp này là sự kiện bất khả kháng nên A không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại.
Tham khảo tài liệu : https://www.investopedia.com/terms/l/liability_insurance.asp
và các tài liệu nội bộ được giảng dạy.